HEKULA PROJESİ NASIL HAYAT BULDU?


Özelleştirme kapsamında, TCDD personelinin her türlü eğitim işini daha önce İstanbul Büyükşehir Belediyesinin eğitim hizmetlerini üstlenen Argeda Şirketi üstlendi
Argeda'nın sahibi, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminden beri hem Erdoğan’ın hem de belediye bürokratlarının yakın arkadaşı olan Ali Arslan
Hızlandırılmış tren projesi, bu şirketin beyin fırtınaları toplantılarında ortaya çıktı. Projeye Hekula (Hızlı Emniyetli Kaliteli Ulaşım) adı verildi
Ali Arslan, motivasyon için Bakan ve Genel Müdür'ün katıldığı toplantılarda personele, "Hekula! Hekula!" diye alkışlarla tempo tutturdu
--------------
AKP yönetimi TCDD'yi devraldıktan sonra, bütün kuruluşlarda olduğu gibi burada da bir özelleştirme programı başlattı. Özelleştirme uygulamalarına önce eğitim hizmetlerinden başlandı. TCDD personelinin her türlü eğitim işini, daha önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin eğitim hizmetlerini üstlenen Argeda Araştırma Geliştirme Danışmanlık Ltd. Şti. üstlendi. Şirketin sahibi ise, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminden beri hem Erdoğan'ın hem de belediye bürokratlarının yakın arkadaşı olan Ali Arslan.Ulaştırma Bakanlığına eski İDO Genel Müdürü Binali Yıldırım gelince, TCDD'nin kaptanlığına İETT Genel Müdürü Süleyman Karaman, başkan yardımcılığına da yine eski belediye bürokratlarından Ali Kemal Eryürek atanınca, doğal olarak TCDD'nin eğitim hizmetleri de İstanbul Belediyesi'nin danışmanlık şirketine verildi. Ali Arslan'ın ilk görevi, "TCDD için yeni bir vizyon oluşturmak" oldu. "TCDD'yi nasıl farklı bir yere taşırız? Makus talihini nasıl değiştiririz?" sorularının tartışıldığı, üç ay süren 'beyin fırtınası' toplantıları yapıldı. Bu toplantılara, TCDD üst düzey yöneticilerinin yanı sıra, şube müdürü seviyesine kadar bütün personel zaman zaman katıldı. İşte hızlandırılmış tren fikri de bu toplantılar sırasında ortaya çıktı. Beyin fırtınası toplantılarında, hızlandırılmış tren projesine, "Hızlı Emniyetli Kaliteli Ulaşım", kısaca 'Hekula' ismi verildi. Buna paralel olarak personel, 'Toplam Kalite Yönetimi' seminerlerine tabi tutuldu. Argeda şirketinin sahibi Ali Arslan, eğitim ve beyin fırtınası toplantıları sırasında personel üzerinde de ilginç bir motivasyon yöntemi uyguladı. Arslan, Bakan ve TCDD Genel Müdürü'nün katıldığı toplantılarda personele, tıpkı saadet zinciri Titan'ın toplantılarında olduğu gibi, "Hekula! Hekula!" diye alkışlarla tempo tutturdu. Şimdi, TCDD personeli arasında hızlandırılmış trenin ismi "Hekula", Ali Arslan'ın ismi ise "Hekula Ali" olarak anılıyor.
Haydarpaşa kapatılacak
TCDD'nin uzman personeli, özel ihtisas gerektiren bir alanda 'Hekula' gibi hafif tanımlarla, yüz yıldan fazla birikimi olan bir kuruluşa, özel sektör kuruluşlarının eğitim vermesinin mümkün olmadığını vurguluyor. AKP yönetiminin, özelleştirme politikası çerçevesinde, giderek makinist eğitimini bile özelleştirmeyi hedeflediği, bunun sonuçlarının ise şimdiden kestirilemeyecek kadar vahim olabileceği uyarısını yapıyorlar. Yeni yönetim, yeni vizyon çerçevesinde TCDD'nin eğitim kurumlarını da kapatmaya başladı. Ankara Behiçbey'deki "faal personelin eğitiminde kullanılan bina", özel sektörden eğitim hizmeti alınması amacıyla tasfiye edildi. Hekula toplantılarında, 2005 yılı sonuna kadar ortaya konulan bazı hedefler çerçevesinde, tarihi bir anlamı da olan Haydarpaşa Limanı'nın kapatılması öngörülüyor. Haydarpaşa Limanı kapatıldıktan sonra marinaya dönüştürülecek. TCDD'nin yemekli-yataklı vagon hizmetleri de özelleştirildi. Bu hizmetlerin ihale edildiği Altay firması, bu işi ancak bir ay yürütebildi. Firma, yetersizlik nedeniyle işi bırakmak zorunda kaldı. Şimdi ise yemekli-yataklı vagon hizmetleri Sofra firmasına verildi.Demiryolları personelinin verdiği bilgilere göre, hızlı tren projeleri her hükümetin prestij projesi oldu. 1974 yılında başlatılan ve Ayaş Tüneli olarak bilinen proje, milyon dolarlar toprağa gömülmesine rağmen hükümetler tarafından rafa kaldırıldı. AKP hükümeti de iş başına gelir gelmez hızlı tren projesi ile ilgilenmeye başladı. İstanbul-Ankara arasını 3 saat 10 dakikaya indirecek olan İspanyol ortaklı Alarko firmasına ihale edilen Rehabilitasyon Projesi, AKP hükümeti tarafından hızlandırıldı. DSP-MHP-ANAP koalisyonu döneminde ihaleye çıkmasına rağmen projenin önündeki engeller kaldırılarak, alınacak İspanyol kredilerine Hazine garantisi sağlandı. Nihayet, Hekula toplantılarında da projenin 5 Aralık 2005'te tamamlanarak İstanbul-Ankara arasının 3 saat 10 dakikaya ineceği ortaya çıktı. TCDD personeli şimdi haklı olarak, "Yönetim 2005'in sonuna kadar niye sabretmedi?" diye soruyor.
Eksi 30 derecede yollarla oynandı
Hekula toplantılarında ortaya çıkan fikirler, TCDD yönetimi tarafından hızla uygulamaya konularak, hızlandırılmış tren için 15 Aralık 2003 tarihinde çalışmalar başlatıldı. Trenin hızının artırılması amacıyla yol ile oynanmaya başlandı. Bu arada işin ehli uzmanlar da yönetim tarafından sürekli "vizyonsuzlukla" suçlanarak pasifize edildi. Bu projeyi de AKP yönetimi tarafından göreve getirilen ve "Hekula! Hekula!" diye motive edilen yeni kadrolar omuzladı. Uzmanlar yapılan en büyük hatanın kış aylarında yollarla oynanması olduğunu belirtiyor. TCDD uzman personeli, dışarıda hava sıcaklığının eksi 10 derece olduğu bir ortamda, rayın hissettiği sıcaklığın eksi 30 derece olduğunu vurguluyor. Yaz aylarında ise bu oran tam tersi oluyor, yani artı 30 derecede rayların hissettiği sıcaklık artı 50 dereceye çıkıyor. Bu nedenle yollarla ilgili çalışmaların Mart-Mayıs ile Eylül-Kasım ayları arasında yapılması gerekiyor. Yeni yönetim ise, kışın dondurucu soğuklarında hızlandırılmış tren için yol çalışmalarına başladı. Balast denilen rayların altındaki çakıl taşları ile oynandı, virajlarda raylara eğim verildi. Uzman personel, "Çok sıcak veya çok soğukta oynarsanız, yolun altını gevşetmiş olursunuz. İşte burada böyle önemli bir hata yapıldı. Kurum içinde ne kadar mühendis varsa bu uygulamaya itiraz etti" diyor. Diğer bir hassas noktanın ise, rayların değiştirilmesi ve ithal raylar yerine Karabük Demir Çelik Fabrikası'nda üretilen rayların döşenmesi olduğu belirtiliyor. Karabük raylarının kullanılması geçmiş yıllarda da çok kez gündeme gelmiş, fakat TCDD personeli bu raylara onay vermemiş. Karabük rayları sadece bağlantı yollarında kullanılmış, ana hatlarda kesinlikle kullanılmamış. AKP yönetimi ise gelir gelmez bu rayları kullanma kararı almış. Karabük raylarının yoğunluğunun ve sertliğinin düşük olduğu ve kolaylıkla bükülebildikleri belirtilerek, kazanın bu yönden de irdelenmesi gerektiğine vurgu yapılıyor.
''Profesörler sizi tefe koyar''
TCDD uzman personeli, hızlandırılmış trenin sürat bandının hala incelendiğini belirterek, "Bu bandın savcının gözetiminde incelenmesi gerekirdi. Ayrıca 192 hızlı tren seferinin sürat bantlarına savcılığın süratle el koyması ve tahrif edilmeden incelemesi gerekmektedir. Bu inceleme yapılırsa görülecektir ki, bu trenler pek çok noktada sürat tecavüzüne girmişlerdir. Burada kabahat, makiniste şu saatte şurada olacaksın diye zorlayanlarındır" diyor. TCDD personeli, Bakanlığın öğretim görevlileri ile yaptığı toplantının bant deşifrelerinin de açıklanması gerektiğini belirtiyorlar. Toplantının bantlarının çözümünün yapıldığı, ancak yönetimin bunları sır gibi sakladığı belirtiliyor. Öğretim görevlileri ile yapılan toplantıdan bir gün önce yapılan hazırlık toplantısında ise Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın ''Onay Verdi'' diye açıklama yaptığı, ancak daha sonra bu açıklamayı yalanlayan AKP Erzurum milletvekili Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı'nın kurum yetkililerine ilginç bir soru yönelttiği aktarılıyor. Ilıca'nın, "Kurplarda (viraj) nasıl bir hız uyguluyorsunuz?" sorusuna kurum yetkilileri, "Biz bu noktalarda gerekli düzenlemeleri yaptık ve hızımızı artırdık" yanıtını veriyor. Bunun üzerine ılıcalı, "Eğer yarınki toplantıda da bu cevabı verirseniz profesörler sizi tefe koyarlar" yanıtını veriyor.
Argeda Araştırma Geliştirme Danışmanlık Limitet Şirketi Genel Müdürü Ali Arslan:
"Ben Hekula'nın fikir babasıyım"
TCDD ile nasıl bir projede yer aldınız?
Biz bir danışmanlık şirketiyiz ve orada birtakım eğitim faaliyetleri yaptık. Bu eğitim faaliyetlerinde onları yeni bir vizyona ulaştırmış olduk. Bunu da Hekula (Hızlı, Emniyetli, Kaliteli Ulaşım) ile sağlamaya çalıştık. Şu an itibarıyla bu konunun benimle bir alakası yok. Biz ihaleler alıyoruz ve eğitimler veriyoruz. Böyle bir şeyin içinde yer almak istemiyorum.
Hekula'yı hayata geçiren siz misiniz?
Tabii, yan çalışmasını birlikte yaptık. Fakat benim dışımda Hekula adına orada çalışan başka şirketler de var. Dolayısıyla, her ne kadar bu projenin fikir babası ben isem de, sadece bana ipotekli bir şey değil. Ancak ihale açılır ve tekrar girip iş alırsam devam ederim.
TCDD sizden ne istedi?
TCDD, değişmek istedi ve bu değişimi gerçekleştirmek için bir danışmanlık ve eğitim hizmeti ihalesi açtı. Bu doğrultuda geliştirilen bir formülle vizyon anlamında bir değişim oluşturulmuş oldu. Biz çalışmamızı yaptık ve bitirdik. Şu anda bizim herhangi bir çalışmamız yok. Biz TCDD'nin kurumsal değişim ve müşteri memnuniyeti konulu isteği doğrultusunda hazırlanan çalışmayı yaptık ve bitirdik. Biz görevimizi yaptık, geçtik gittik.
"Hızlı-emniyetli-kaliteli ulaşım" vizyonunu oluştururken sizin yanınızda kimler vardı? Kimlerle ortak çalıştınız?
Fikir benimle birlikte çıktı, benden sonra fikri kurum sahiplendi, herkes sahiplendi. Bundan sonra gelen herkes, Hekula'yı sahiplenmek durumunda. Çünkü artık bu fikir tamamen kurumun malı haline geldi.
Fikir ortaya atılırken herhangi bir teknik araştırma teknik enformasyon yapıldı mı size?
Ben arama konferansı yaptım bütün beyinlerle. Her birimle görüştüm. İnsanlar değişmek istiyor, gelişmek istiyor. Hızlanmak, emniyetli hale gelmek istiyor. Bu sadece TCDD'nin değil bütün dünyanın gerçeği.
TCDD içinden sizi uyaran olmadı mı?
Detaylara girmeyelim. Ben özel bir firmayım. İhalemi aldım, çalışmamı yaptım ve bitti. Bu nedenle bu konular hakkında konuşmak istemiyorum. TCDD'nin ulaşmak istediği bir hedef vardı, biz de formülü verdik.
Bugün baktığınızda formülünüz doğru muymuş?
Bir vizyon vardır. Bu vizyona ulaşmak için çaba gösterirsiniz. TCDD'nin de ulaşmak istediği bir vizyon vardı. Buna ulaşmak için dışarıdan bazı firmalardan ihale yoluyla destek istiyordu. Biz de bu ihaleleri kazandığımız sürece destek verdik.
TCDD ile ne kadar süre çalıştınız?
Parçalı çalışmalar yapılıyor. Ne zaman talep gelirse o zaman ortak çalışıyoruz. Teklifimizi veriyoruz ve uygun şartlar sunulduysa devam ediyoruz.
Şu ana kadar kaç kez eğitim ihalesi aldınız?
Kesin bir sayı bilmiyorum. Fakat bu çalışmada benim şirketim tek başına değildi. ARGEstar ve AC firmaları da bu çalışmanın içinde yer aldı.